Turkus jest minerałem należącym do grupy fosforanów. Swoją nazwę zawdzięcza starofrancuskiemu nazewnictwu Turcji, przez którą wiódł niegdyś szlak handlowy prowadzący z Persji do Europy. Za najcenniejsze uchodzą niebieskie odmiany turkusu. Ich barwa doskonale kontrastuje ze złotymi i srebrnymi oprawami, dlatego kamień ten jest niezwykle popularnym materiałem jubilerskim.
Jak powstaje i gdzie występuje turkus?
Na występowanie turkusu duży wpływ ma klimat, który stanowi bardzo ważny czynnik kontrolujący jego powstawanie. Zazwyczaj minerał ten spotykany jest w strefie klimatu suchego. Stanowi inkrustacje i wypełnienia w szczelinach skał o pochodzeniu wulkanicznym, występując w zbitych, nerkowatych i skrytokrystalicznych skupieniach. Kształtujący turkus kamień mineralizuje się w strefach przypowierzchniowych, zwykle na maksymalnie 20 metrów głębokości. Nierzadko wytwarza również naskorupienia oraz naloty.
Jakie przejawia turkus właściwości?
Pod względem chemicznym, budujący turkus kamień stanowi uwodnioną odmianę fosforanu miedzi i glinu, z lokalnie występującą domieszką żelaza. Zazwyczaj jest nieprzezroczysty i wykazuje woskowy lub szklisty połysk. Turkus posiada cyjanową barwę - niebieski odcień nadaje mu miedź, natomiast kolor zielony wynika z obecności żelaza. Minerał poprzecinany jest różnokolorowymi żyłkami, pochodzącymi od innych minerałów i skał. Tworzący turkus kamień może zrastać się na przykład z chryzokolą i malachitem.
Jakie zastosowanie ma turkus?
Turkus należy do poszukiwanych i bardzo pożądanych minerałów kolekcjonerskich, będąc jednocześnie wysoko cenionym kamieniem ozdobnym. Powszechnie stosowany jest w jubilerstwie oraz zdobnictwie, służąc do wyrobu biżuterii artystycznej, a także drobnej galanterii ozdobnej. Turkus uznawany jest za kamień szczęścia oraz ponadczasowy talizman, przynoszący dobrobyt zwłaszcza podróżnikom. Według medycyny niekonwencjonalnej, kamień ten wzmacnia odporność i wpływa stabilizująco na wszystkie procesy zachodzące w organizmie.
